GÜVENİLİR GIDA İÇİN
 TARIM İLAÇLARININ DOĞRU VE GÜVENLİ KULLANIMI

İnsan hayatının sürdürülebilmesi için hava ve su kadar önemli diğer bir madde de gıdadır. İnsanın beslenmeden,  ihtiyacı olan gıdayı almadan yaşaması mümkün değildir. Bugün dünyada milyonlarca insan yeterli gıdayı alamadığından hayatını kaybetmekte, milyonlarca insan ise, gıda yetersizliği nedeniyle açlıkla yüz yüze kalmaktadır. Gelecekte ise, gıdaya olan ihtiyaç çok daha fazla olacaktır.

Bilinen gıda kaynaklarımız hayvansal, bitkisel ve su ürünleri kaynaklı gıdalardır. Bunlar içinde bitkisel kaynaklı gıdaların payı insan beslenmesinde ayrı bir yere sahiptir. Türkiye, geniş ve verimli tarım alanlarına sahip olduğu için,  bu bakımdan dünyanın şanslı ülkeler arasında yer almaktadır. Artan nüfusumuzu yeterli ve dengeli besleyebilmek ve hatta ihracat yapabilmek için, tarım alanlarımızı koruyarak birim alandan daha fazla ürün almak, diğer bir ifade ile verimi artırmak zorunludur. Verimi artırmanın tek yolu da, günümüzde uygulanmakta olan “ İyi Tarım Uygulamalarını (İTU)” uygulamak ve yaygınlaştırmaktır.  İTU içinde şüphesiz, bitki hastalık, zararlı ve yabancı otlarla da etkin bir şekilde mücadele etmek ayrı bir öneme haizdir.  Yıllık % 40 a varan oranda  ürün kaybına sebep olan bu zararlı organizmalarla etkin bir şekilde mücadele etmek şarttır. Bu mücadelede izlenecek yol ve yöntem IPM prensipleridir. IPM prensiplerden taviz vermeden zirai mücadele sürdürülmeli,  tarım ilacına en son çare olarak başvurulmalıdır!  Güvenilir gıda, ancak bu şekilde üretilebilir!

Sektörün en eski ve en deneyimli “Milli Sivil Toplum Kuruluşu” bilinci ve sorumluluğu içinde;   çiftçilerimizin ve tarım ilacı uygulayıcılarının burada verilen bilgilerden istifade ederek, hem etkin zirai mücadele yapmaları hem de güvenilir gıda üretmeleri beklentimiz olduğunu ifade etmek isteriz.

IPM ve Modern Zirai Mücadelede
Bitkisel ürünlerimize zarar vererek %20-40 oranında önemli ürün kayıplarına sebep olan, bitki hastalık, zararlı ve yabancı otlarıyla etkin bir şekilde mücadele etmek ve bu ürün kayıplarını olduğunca geri kazanmak zirai mücadelenin temel amacıdır. Bu konuda çalışan herkesin bildiği bir söz vardır:  “İnsanlar ektiklerini değil, hastalık ve zararlılardan arta kalanları hasat eder, onların bir kısmını da hasat, taşıma ve depolama sırasında kaybeder” diye. İşte bu söz, bu mücadelenin temelini teşkil etmektedir. Toprak ne kadar iyi işlenirse işlensin, ne kadar kaliteli tohum kullanılırsa kullanılsın, ne kadar sertifikalı fide ve fidan dikilirse dikilsin, bitki ne kadar iyi beslenirse beslensin; bu bitkilere hastalık, zararlı ve yabancı otlar mutlaka  zarar verecek ve önemli ürün kayıplarına neden olacaktır.Bu ürün kayıpları  %20-40 seviyesindedir. Bu ürün kayıpları, şayet bu hastalık, zararlı ve yabancı otlarla hiçbir mücadele yapılmaz ise ,ı  %65 düzeyine, hatta bazı ürünlerde  %75-80 düzeyine kadar çıkabilmektedir.Bugün dünyamızda milyonlarca insan, hayatını sürdürebilmek için bir ekmeği dahi bulamazken, %65 oranındaki bu ürün kayıplarına göz yumulması beklenemez.Geçimini büyük oranda tarımdan sağlayan çiftçiler için ise, hiç mümkün olamaz. Onun için bitki hastalık, zararlı ve yabancı otlarıyla mücadele etmek kaçınılmazdır.

Bu mücadelede bu gün için en geçerli yöntem IPM, yani Entegre Zirai Mücadeledir.  IPM;  tüm mücadele yöntemlerinin koordineli ve uygun biçimde kullanıldığı bir mücadele şeklidir. Buna “Modern Zirai Mücadele” de diyebiliriz. Bu sistemde bitki hastalık, zararlı ve yabancı otlarıyla mücadelede; öncelikle kültürel önlemler, biyolojik mücadele, biyo-teknik yöntemler, dayanıklı çeşitlerin kullanılması ve genetik mücadele gibi alternatif mücadele yöntemlerine öncelik verilmelidir. Şayet bu yöntemlerle hastalık, zararlı veya yabancı otlar kontrol altına alınamıyorsa o zaman ilaçlı mücadeleye başvurulmalıdır. IPM’in esası budur.

Entegre Mücadelenin ( IPM ) Temel İlkeleri
1. Belli bir eko sistemde bulunan hastalık, zararlı ve yabancı otlarla mücadelede, mücadeleyi ayrı ayrı değil, hepsini birlikte yapın ve tüm mücadele metot ve tekniklerini uyum içinde kullanın.
2. Öncelikle alternatif yöntemleri deneyin. Bunlardan başarı alamıyorsanız son çare olarak ilaçlı mücadeleye başvurun.
3. İlaçlı mücadelede amaç, bitkisel ürünlere zarar veren hastalık, zararlı ve yabancı otları tamamen yok etmek değildir. Bunların popülasyon yoğunluklarının ürünlere zarar veremeyecek seviye olan “ekonomik zarar seviyesinin” altına, yani mücadele edilecek düzeyinin altına indirmektir. Bunu unutmayın!
3. Bitkinin fenolojisine bağlı olarak, ekonomik eşik ile mücadele eşiği farklılık gösterebilir. Bu durum mücadele kararı için önemlidir. Dikkate alın.
4. Mücadele yapılan alandaki zararlıların doğal düşmanlarını korumaya özen gösterin.  Doğal düşmanların hayatlarını sürdürebilmeleri için yabancı otların ve bir miktar zararlının varlığı çok önemlidir. Bu nedenle Madde 2 de belirtilen ilaçlama prensibine uygun ilaçlama yapın.

5. Arı yetiştiricilerinin geçiş yollarını öğrenin. Arı yetiştiricilerinin geçiş yolları, dönemleri ve konaklama zamanları için gerekli bilgileri edinin. Arılar faaliyette iken, çiçeklenmekte olan bitkileri kesinlikle ilaçlamayın.

6. İlaçlama yaparken, havanın, toprağın ve su kaynaklarının kısacası yaşadığımız çevrenin kirletilmemesine özen gösterin. Önerilenden fazla ilaç kullanmayın. Yaşadığımız çevrenin, çocuklarınızın sizlere emaneti olduğunu asla unutmayın.

Doğru İlacın Seçimi
1.  Tarım ilacı satın almak istediğiniz zaman, önce Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından belge almış sertifikalı bir uzmana reçete yazdırın.
2. Tarım ilaçlarını,  mutlaka Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından tarım ilacı satma belgesi olan“Tarım İlacı Bayilerinden”satın alın.
3. Tarım ilacının üzerinde bulunan etiketinde; ilacın ruhsat tarih ve numarasının, üretim tarihinin, kullanacağınız bitkideki zararlının, hastalığın veya yabancı otun isminin, ilacın dozunun ve firma isminin yazılı olduğundan emin olun!
4. Ruhsatlı tarım ilacını satın alın. Tarım İlacı Bayilerinin ruhsatsız tarım ilacı satması suçtur.
5. Üzerlerinde Türkçe yazılı etiketi bulunmayan ruhsatsız, sahte, kaçak ve tarım ilaçlarını asla almayın.
6. Tarım ilacının;  ne zaman ve hangi sıklıkta uygulanması gerektiğini reçete yazan uzmandan öğrenin.
7.  İhtiyacınız kadar ilaç alın. İlacın faturasını, ilacın beklenen etkisini görünceye kadar saklayın.

Tarım İlaçlarınıTaşırken ve Saklarken  Dikkat  Edilecek Hususlar
1.Tarım ilacını taşırken ve saklarken gıda maddelerinde uzak tutun!
2.Çocukların ve evcil hayvanların erişemeyeceği yükseklikte bir yerde, kilitli özel bir dolap içinde, saklayın.

Tarım İlacı Üzerindeki Etiket te  Yazılı  Tavsiye Konuları
1.Tarım ilacı üzerinde bulunan ETİKET, ilaçla ilgili tüm bilgileri içerir ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından onaylanmıştır.
2. Etiket üzerinde yazılı bulunan bitki ve bu bitkilerde zarar yapan hastalık, zararlı ve yabancı ot isimleri için önerilen ilaç miktarı(doz),  Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı denetiminde,  Türkiye’de en az 2(iki) coğrafik bölgesinde yapılan araştırmalarla belirlenmiştir. Seralarda kullanılması önerilen tarım ilaçları, seralarda önceden denenmiştir.

Tarım İlacı Etiketi Üzerindeki  “Doz”
1.Tarım ilacının etiketinde yazılı olan uygulama dozu;  hedef zararlının tarım ürününe vereceği zararı önleyen etkili, güvenli ve en uygun miktarıdır.
2.Bu uygulama dozu, ilacın yasal kalıntı miktarı olan MRL den yola çıkılarak araştırmalarla belirlenmiştir.
3. Önerilen doz; tarım ilacının bitkideki zararlı, hastalık veya yabancı ot mücadelesi için belirlenen etkili ve güvenli en uygun miktarıdır.
4. Önerilen bu dozda bir ilaçlama yapıldığında o ilaç,  yasal toleransının (MRL ) üstünde kalıntı bırakmaz.

Pülverizatör Satın Alırken Dikkat Edilecek Hususlar
1. Aletin üzerinde tanıtıcı teknik bilgiler, imal yılı, seri No, ruhsat tarihi ve firma bilgileri yer almalıdır.
2. Aletin pülverizasyonu homojen olmalı ve ilaçlama sırasında, yapılan ayarlarını korumalıdır.
3. İlaçlama süresince, debi ve basınç dalgalanması göstermemelidir.
4. İlaç püskürtme düzenleri kolayca ayarlanabilmelidir.
5. Kullanım sırasında, doldurma ve boşaltma sırasında sızdırma ve damlatma yapmamalıdır.
6. Çevre kirliliğine neden olmamalıdır.
7. Aletin karıştırıcısı, fonksiyonlarını yerine getirebilmelidir.
8. Aletin temizliği kolayca yapılabilmelidir.
9. Sistem fazlası oluşan debi, kolayca depoya geri gönderilebilmelidir.
11. Depo gösterge seviyeleri görünür yerde olmalıdır.
12. Kullanılan ölçü aletlerinin doğruluğu kolayca kontrol edilmelidir.
13. Aletin deposu 100 litre veya daha fazla ise, en az bir adet dalga kıran bulunmalıdır.
14. Depo iç cidarları pürüzsüz, kaygan olmalı, keskin köşe ve sıvı tutan çukurlar olmamalıdır.
Tarım İlacı Uygulama Aletinde Doğru Meme Seçimi
1.İnsektisit veya fungusit uygulayacak iseniz, hedefin tamamını kaplamanız gerektiğinden küçük damla üreten hedefe yönlendirilmiş memeleri tercih edin.
2. Yabancı ot ilacı(herbisit) uygulayacak iseniz, daha iri damla üreten yelpaze hüzmeli memeleri tercih edin.
3. Meyve bahçelerinde ve bağlarda yapılacak ilaçlamalarda, aletin püskürtme sistemi üzerindeki memelerin yönlerini bitki yaprak alanını içine alacak şekilde ayarlayın.
4. Aletin hava debisini, ilaç damlaları hedefe tam ulaşacak şekilde ayarlayın.
3. Memelerin püskürtme açılarını iyi ayarlayın.
4. Aşınmış memeleri kullanmayın.
Tarım İlacı  Uygulanmasında, Damla Büyüklüğünün Önemi
1. Farklı meme tipleri farklı damla büyüklükleri oluşturur.
2. Uygulama basıncının değişmesi, damla büyüklüğünü değiştirir.
3. Basınç artarsa damlalar küçülür, azalırsa büyür.
4. Küçük damlalar hedef yüzeyinde iyi kaplama sağlar, ancak rüzgârın etkisiyle sürüklenebilir!
5. Büyük damlalar rüzgârın etkisiyle daha az sürüklenir ancak, yetersiz bir kaplama yapabilir.
6. Yüksek çalışma basıncından mümkün olduğunca kaçının.
7.Debi değişimini önleyin.

Tarım İlacıı  Uygulayıcılarının (operatörler)  Bilmesi Gerekenler
1. Bitkinin fonolojisini ve biyolojisini iyi öğrenin.
2. Mücadelesi yapılacak olan hastalık, zararlı ve yabancı otu iyi tanıyın.
3.Bu etmenlerin nerde ve nasıl zarar yaptıklarını, kritik mücadele zamanlarını iyi öğrenin.
4. Uygun ilacı, dozu ve ilaçlama zamanını belirleyin.
5. Aletin bakımını, ayarlarını ve kalibrasyonunu çok iyi yapın. Bunun amaçla;
a)  Başarılı bir ilaçlama için, ilaçlayacağınız alanın büyüklüğü, alanın özellikleri,    uygulama sıklığı, çevresel faktörleri dikkate alarak uygun pülverizatörü seçin.
b)  Pülverizatörün, somun ve cıvatalarını, emniyet düzenlerini, yağını ve yakıtını, hortumlarını, vanasını, filtrelerini ve memelerini kontrol edin. Gerekli ön ayarlamalarını ve düzenlemelerini yapın.
c)  İlaçlayacağınız alana uygun damla büyüklüğünü ve debiyi sağlayacak meme   seçimini yapın.
d) Belirli kullanım saatlerinden sonra memeler aşınabilir. Aşınmış meme kullanmayın(Ortalama debi değerinin %10 fazlasını veren meme aşınmış sayılır).
e) İnsektisit ya da fungusit uygulayacaksanız, küçük damlalar üreten hedefe yönlendirilmiş memeler kullanın.
f) Herbisit uygulayacaksanız, nispeten daha iri damla üreten yelpaze huzmeli memeleri tercih edin.
g) Memelerin püskürtme açılarını ve debilerini, uygulamanın niteliğine göre doğru olarak belirleyin.
h) Meme tiplerine ve uygulama basıncına göre damla çapı değişeceğinden, damla büyüklüğünü öneriler doğrultusunda ayarlayın.
ı) Tarla, bağ ve meyve bahçelerinde yaygın kullanılan hidrolik pülverizatörlerde yüksek basınçlarda çalışmamaya özen gösterin. Debi değişimi gerekliyse, çalışma basıncı yerine meme büyüklüğünü değiştirin.
i) Meyve bahçelerinde ve bağlarda yapılan ilaçlamalarda, memelerin yönlerini, bitki yaprak alanını içine alacak şekilde düzenleyin.
j) Bağ ve bahçe ilaçlamalarında kullanılan hava akımlı hidrolik pülverizatörlerde, püskürtülen ilacın etkin ve doğru bir şekilde hedefe ulaşması için; sıra aralarını, bitkinin gelişme durumunu dikkate alarak fan ayarlarını yapın ve hava debisini doğru bir şekilde ayarlayın. Bunun için, ayarların doğru yapılıp yapılmadığını çalışacağınız alanda önceden, temiz bir suyla uygulama yaparak kontrol edin.
k) Aletin tüm bağlantı noktalarını, hortumlarını ve filtrelerini kontrol edin.
l) Uygulama hacmini, normunu (L veya h) belirleyin. 
m) Uygulama basıncı(bar) ve traktörün ilerleme hızını doğru olarak tespit edin.
n) Regülatörün ayarlarını yapın ve basınç değerini kontrol edin.

Tarım İlaçlarını Uygulamaya Başlamadan Önce Alınacak Tedbirler
1.  İş elbisenizi giyin, lastik eldiveninizi ve gözlüğünüzü takın.
2.  İlacın ambalajı üzerine yapıştırılmış olan etiketinde yazılı “ uygulamaya hazırlanışı” bölümünü dikkatlice okuyun.
3. Çevrenizde gerekli emniyet tedbirlerini alın ve ilaç uygulayacağınız alana bir uyarı levhası asın.
4.  Depoya katılması gereken ilaç miktarını, ilacın etiket bilgilerinden belirleyin.
5. İlaç deposuna,  2/3 seviyesine kadar temiz su koyun.
6. Karıştırıcı çalışırken;
a) Kullanılacak tarım ilacı toz ise, önce ayrı bir kapta az bir miktar temiz su ile karıştırın, sonra makinenin deposuna boşaltın.
b) Kullanılacak tarım ilacı sıvı ise, aletin deposuna doğrudan koyabilirsiniz,
 c) Pülverizatörün ön ilaç hazırlama ve karıştırma deposu var ise, ilaç karışımını bu depoda hazırlandıktan sonra ana depoya gönderebilirsiniz.
7. Tarım ilacını yaklaşık 5 dakika bu şekilde karıştırın. 5 dakikanın sonunda, karıştırma işlemi devam ederken,  temiz su ile depoyu tamamen doldurarakaletinizi ilaçlama için hazır hale getirin.

Tarım İlacı Uygulanması Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar
1. İlacı uygulayacak operatör, önceden belirlenen parametrelere uyduğundan ve güvenlik önlemlerinin alınmış olduğundan emin olmalıdır.
2. Operatör, ilaç uygulaması süresince; memelerde tıkanma, basınç değişimi, hotum ve bağlantı elemanlarından sızdırma vb. oluşabilecek muhtemel aksaklıklara karşı gerekli kontrolleri sürdürmelidir.
3. Uygulama sırasında, su kaynaklarına ya da hassas plantasyona sınır bölgede, mutlaka bir emniyet mesafesi(tampon bölge) bırakın.
4. Sıra sonlarına geldiğinizde ve dönüşlerde vanayı kapatın, yeni sıraya girdiğinizde vanayı tekrar açın.
5. Tarım ilacını rüzgârsız ve yağışsız bir havada,  mümkünse erken saatlerde veya akşam serinliğinde uygulamaya özen gösterin. Sıcaklığın 30  oC den yüksek, bağıl nemin %40 dan düşük ve rüzgârın  15 km/h dan fazla olduğu şartlarda mümkün ise ilaçlama yapmayın.
6 Tarlaya ulaştığınızda, çevrenizde ilaç etiketi üzerinde yazılı bütün güvenlik tedbirleri alın.
7.  İlaçlama sırasında kesinlikle bir şey yemeyin, içmeyin.
8.  İlaçlama yaparken hafif bir rüzgâr var ise, rüzgârı arkaya alarak ilaçlama yapın ve böylece uyguladığınız ilacın üzerinize gelmesini engelleyin.
9.  Bitkinin bütün dallarının, tek tek damlama noktasına gelinceye kadar, ilaçla ıslandığından emin olun.
10. Hedef dışına ilaçlama yapmayın.
11.  Hazırlamış olduğunuz ilaç-su karışımını ara vermeden kısa sürede bitirin.
12.  Tarım ilacının etiketinde önerilen ilaç uygulama zaman aralıklarına uyarak tekerrür ilaç uygulamalarını yapın!

Tarım İlaçlarının  Seralarda  Uygulanmasında  Dikkat  Edilecek  Hususlar
1. İlaçlı mücadeleyi,  ana zararlıyı hedef alarak yapın.
2.Bitkilerin öncelikle sağlıklı yetiştirilmesine özen gösterin.
3. Mücadele için öncelikle kültürel önlemler ve alternatif mücadele metotlarını deneyin.
4. Doğal düşmanların barındığı ve beslendiği bitkileri koruyun, ilaçlamayın.
5. Doğal düşmanlara etkisi az, mücadele yöntemleri ve ilaçları tercih edin.
6. Seralarda ilaç kalıntısı sorunu daha fazla yaşanabileceğinden, ürünlerin hasat sıklığı dikkate alın ve  “son ilaçlama-hasat” süresi uygun olan ilaçları tercih edin.
7. Direnç oluşumunu önlemek için, tavsiye edilen farklı aktif madde gruplarını içeren ilaçları dönüşümlü olarak kullanın.
8. Yabancı ot mücadelesinde mümkünse ilaç kullanmayın, çapalama veya elle yolma yöntemini kullanın.
9.İlaçlama aleti olarak mekanik veya motorlu sırt pülverizatörleri, sırt atomizörü, arabalı tip küçük pülverizatörler, sisleyiciler ve döner diskli memelere sahip pülverizatörler kullanın.
10. Seralarda yapılan ilaçlamada,  buharlaşma riski vardır ve uygulayıcıya zara verebilir! Bundan kaçınmak ve korunmak için; ilaçlama sırasında bitki yapraklarının kuru olmasına, nemin yüksek olmamasına, sıcaklığın 18- 29  C arasında olmasına  dikkat edin. Mümkünse akşam saatlerinde ilaçlama yapın.
Tarım İilacı  Uygulanması  Sonrası  Bakım  ve  Temizlik
1.Depoda kalan ilaçlı sıvıyı, en az 10 kat su ile seyreltin ve ilaçlanan alan verin.
2.Pülvarizatör ve traktörün dış yüzeyleri ilaçla temas eden tüm parçalarını bol deterjanlı su ile yıkayın.
3.Deponun içini, tüm filtreleri ve memeleri temizleyin ve daha sonra yerine takın.
4.Deponun içinde su kalmamasına dikkat edin.
5. Deponun kapağını bir müddet açık bırakın ve havalanmasını sağlayın.
6. İlaçla bulaşık kapları bol deterjanlı suyla temizleyin. İlaçlı su atıklarını etrafa gelişi, güzel atmayın, aletin deposunda toplayın ve ilaçlanan alana verin.
7.  Boş ilaç ambalajlarını en yakınınızdaki “ambalaj toplama bidonlarına (konteyner)”  atın, Boş ilaç ambalajlarını asla başka bir amaçla kullanmayın; dere, göl, su kanalları ve denize asla atmayın.
8. İş elbisenizi, eldiven ve gözlüğü çıkarın ve ellerinizi bol sabunlu su ile yıkayın.
9. Tarım ilaçlarının vücudunuza temas etmesi muhtemel yerlerini ve özellikle gözlerinizi sabunlu bol su ile iyice yıkayın!
10.  İlaçlama yapılan alana bir süre insan ve hayvan sokmayın.
11.  İlaçlanmış sahaya önceden koymuş olduğunuz uyarı levhasının yerinde durduğundan emin olun.
12.Hasat zamanı için “son ilaçlama ile hasat arasında bırakılması gereken süreye” mutlaka uyun, uyulmasını sağlayın.
Tarım İlaçlarından Kaynaklanan  Bir Zehirlenme Durumunda Yapılması Gerekenler
1.Tarım ilacı uygulanması sırasında; baş dönmesi, göz kararması, bulantı gibi sıra dışı belirtiler hissederseniz, ilaçlamaya hemen son verin!
2. Tarım ilacından kaynaklanan bir zehirlenme vakası olduğunda, kullanılan ilacın ambalajı ile birlikte en yakın sağlık merkezine başvurun!
3. Herhangi bir zehirlenme durumunda,  “ULUSAL ZEHİR DANIŞMA MERKEZİNİN  ”  24 saat açık ve ücretsiz olan“ 114 ” numaralı telefonunu arayın.